حد اعدام از سه جنبه خاص است. اولا، نتیجه‌اش حذف یک انسان است. ثانیا، در صورت خطا در مصداق، جبران‌پذیر نیست (حتا حدودی مانند حد قطع دست را ممکن است بتوان بعد از روشن شدن خطا تا مقداری جبران کرد). سوما، احتمال سوءاستفاده از آن زیاد است. از این رو بسیار مهم است تا با بررسی جوانب این حد جلوی این تبعات را گرفت. به همین منظور یک سوال برای تعدادی از مراجع فرستاده شد که متن آن در ادامه می‌آید:
بسمه تعالی
با سلام خدمت مرجع گرانقدر
با آرزوی توفیق وسلامت، پرسش در مورد شرایط اجرای بعضی از حدود اسلامی، به ویژه اعدام است. بدون شک اسلام عزیز از اجرای حکم اعدام اهدافی را دنبال می‌کرده، که از آن جمله می‌توان به اهداف تربیتی و بازدارندگی آن اشاره کرد. از طرف دیگر مروری بر احکام اعدام سالهای دور و نزدیک، و همچنین شنیده‌هائی از انشای احکام جدید برای تعدادی از دستگیرشدگان وقایع اخیر، مردم و خواص را بیش از پیش نگران روند موجود کرده است.
مستحضر هستید که در قوانین فعلی برای طیف متنوعی از جرائم مجازات اعدام پیش‌بینی شده است. از آن جا که در طول سالیان گزارشات و شنیده‌های متواتری در مورد «شرایط اخذ اعترافات» و «شاکیان، شاهدان و گواهان کرایه‌ای» وجود داشته، و توجه به این که در فقه اسلام اجرای حکم اعدام از شئونات حکومت مشروع است، برخی از عقلا متشرعین را بر آن داشته تا این نظریه را مطرح کنند که تا مادامی که صلاحیت و اهلیت دستگاه حاکمه مورد اجماع عقلا و متخصصین بیطرف قرار نگرفته، به صلاح و بلکه لازم است تا احکام اعدام بدل به احکام دیگری، از جمله حبس ابد شود. بر اساس این نظریه، تجویز اجرای حد اعدام بدون شرایط ذکر شده به اقتضای «نفی مقدم» منتفی است، و همان طور که تجربه‌ی بشری نشان داده است، عموما به وسیله‌ای در دست نااهلان برای حذف رقیبان، منتقدان و اصلاح‌طلبان منجر می‌شود.
نظر آن مرجع عزیز را در این مورد جویا هستیم.
با تشکر و احترام.
در ادامه جوابهای دریافت شده ارائه می‌شوند. چنان چه در آینده جوابهای بیشتری دریافت شد به این مجموعه اضافه می‌شود.
جواب آقای منتظری:
جواب آقای مکارم شیرازی:
جواب : حکم اعدام در بعضی از موارد مصالحی دارد که اگر اجرا نشود مشکلات عظیمی برای جامعه ایجاد می کند بهتر این است که حکم اعدام در اختیار دادگاه هایی قرار داده شود که قاضی ها و مسئولان آن کاملاً مورد اعتماد بوده باشند و چنین افرادی در دستگاه قضائی پیدا می شوند.
جواب آقای بیات زنجانی:
جواب آقای صافی گلپایگانی:
ج) بطور کلی رضایت فقط رضایت خداوند متعال باید باشد و آن هم با اجرای دقیق احکام اسلام از طرف مردم و مسئولین امکان پذیر است.
جواب آقای موسوی اردبیلی:
بسمه تعالی
با سلام خدمت مرجع گرانقدر
با آرزوی توفیق وسلامت، پرسش در مورد شرایط اجرای بعضی از حدود اسلامی، به ویژه اعدام است. بدون شک اسلام عزیز از اجرای حکم اعدام اهدافی را دنبال می‌کرده، که از آن جمله می‌توان به اهداف تربیتی و بازدارندگی آن اشاره کرد. از طرف دیگر مروری بر احکام اعدام سالهای دور و نزدیک، و همچنین شنیده‌هائی از انشای احکام جدید برای تعدادی از دستگیرشدگان وقایع اخیر، مردم و خواص را بیش از پیش نگران روند موجود کرده است.
مستحضر هستید که در قوانین فعلی برای طیف متنوعی از جرائم مجازات اعدام پیش‌بینی شده است. از آن جا که در طول سالیان گزارشات و شنیده‌های متواتری در مورد «شرایط اخذ اعترافات» و «شاکیان، شاهدان و گواهان کرایه‌ای» وجود داشته، و توجه به این که در فقه اسلام اجرای حکم اعدام از شئونات حکومت مشروع است، برخی از عقلا متشرعین را بر آن داشته تا این نظریه را مطرح کنند که تا مادامی که صلاحیت و اهلیت دستگاه حاکمه مورد اجماع عقلا و متخصصین بیطرف قرار نگرفته، به صلاح و بلکه لازم است تا احکام اعدام بدل به احکام دیگری، از جمله حبس ابد شود. بر اساس این نظریه، تجویز اجرای حد اعدام بدون شرایط ذکر شده به اقتضای «نفی مقدم» منتفی است، و همان طور که تجربه‌ی بشری نشان داده است، عموما به وسیله‌ای در دست نااهلان برای حذف رقیبان، منتقدان و اصلاح‌طلبان منجر می‌شود.
نظر آن مرجع عزیز را در این مورد جویا هستیم.
با تشکر و احترام.
در ادامه جوابهای دریافت شده ارائه می‌شوند. چنان چه در آینده جوابهای بیشتری دریافت شد به این مجموعه اضافه می‌شود.
جواب آقای منتظری:
جواب آقای مکارم شیرازی:
بسم الله الرحمن الرحيم
:: با اهداء سلام و تحيت؛ جواب : حکم اعدام در بعضی از موارد مصالحی دارد که اگر اجرا نشود مشکلات عظیمی برای جامعه ایجاد می کند بهتر این است که حکم اعدام در اختیار دادگاه هایی قرار داده شود که قاضی ها و مسئولان آن کاملاً مورد اعتماد بوده باشند و چنین افرادی در دستگاه قضائی پیدا می شوند.
همیشه موفق باشید
دفتر آيت الله العظمی مکارم شيرازی: / بخش استفتاءات
دفتر آيت الله العظمی مکارم شيرازی: / بخش استفتاءات
جواب آقای بیات زنجانی:
جواب آقای صافی گلپایگانی:
بسم الله الرحمن الرحیم
علیکم السلام و رحمه اللهج) بطور کلی رضایت فقط رضایت خداوند متعال باید باشد و آن هم با اجرای دقیق احکام اسلام از طرف مردم و مسئولین امکان پذیر است.
جواب آقای موسوی اردبیلی:
مطلب را به بالاترین بفرستید:
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر